Hemorajik Kist Nedir, Nedenleri Nelerdir?

Hemorajik Kist, mevcut bir kistin içerisinde kanama meydana gelmesi durumudur. Yumurtalıklarda en çok karşılaşılan kist türlerinden biridir. Bu kistler, yumurtlama dönemi içerisinde yumurtalıklarda folikül kisti ya da korpus luteum kisti içinde kanama meydana gelmesi nedeniyle oluşur. Folikül kisti veya korpus luteum içinde kanama gerçekleştiğinde kist biraz daha büyür ve daha çok 4 ile 5 santimetre çapına ulaşır. Çoğunlukla kırmızı ya da mor renkte görülen hemorajik kistler oluşur. Hemorajik kistler, kadınlarda yumurtalıkta en çok rastlanan tip kistlerdir.

Hemorajik Kist Risk Faktörleri Nelerdir?

Hemorajik kist meydana gelme olasılığı farklı faktörlere bağlıdır:

• Daha önce kist ile ilgili bir teşhisiniz varsa ve tedavi tamamlanmadıysa ya da hiç yapılmadıysa, kistlerin tekrar nüksetme oranı yüksektir. Düzenli kontrollere gitmek ve teşhis konuyorsa tedavi için yola devam etmek çok önemli.
• Adet döngüleri düzensiz olan kişilerin kistlerle ilgili sorunu olması ihtimali yüksektir. Adet düzensizliği, adet döngüsünün ortalama süreden daha uzun ya da daha kısa olduğu ve bazen adet kanaması olmadan da geçirilen ayların olması demektir. Her şekilde adet düzeni açısından akış olmadığı için birikme olabilir ve bu birikme de kan pıhtılaşmasıyla birlikte kiste dönüşebilir.
• Yumurtalık kistleri, doğurganlık sorunlarını da beraberinde getirmektedir. Bu sorunlar tedavi edilmez ve düzenli detaylı kontrollerden geçirilmezse sonuç olarak kanserli hücrelerin üremesine ortam hazırlayabilir.
• Yumurtlama fonksiyonu başarısız olunca, polikistik over sendromu olasılığı artar, tedavi gerektiren yumurtalık kistlerinin bu ortamlarda gelişme riski yüksektir.
• Aşırı kilolu ve obezite durumu olanlar, yumurtalıklarda ekstra dokular ve yağ oluşumuna neden olur. Bu durum yumurtalık kistleri için ortam hazırlar.
• Menstruasyon her kadının metabolizmasına ve genetik yapısına göre değişiklik gösterir. Çok erken yaşta adet görmeye başlayan kadınların yumurtalık kistli geliştirme olasılığı her zaman daha yüksektir.
• Meme kanseri tedavilerinin bir sonucu olarak hemorajik kistler oluşabilir. Bu durum, kistlerin büyümesine katkıda bulunan tamoksifen gibi ilaçların kullanılması ile olabilir.
• Hipertiroidi yaşayan hastalarda bu tür kistlerin oluşum olasılığı yüksek olmaktadır.
• Endometriozis, rahim ve yumurtalıkların yüzeyinde doku gelişebilir. Bu dokular zaman içinde yumurtalık kistlerine dönüşebilir.

Yumurtalık Kistlerinin Çeşitleri Nelerdir?

Hemorajik, yani yumurtalık kistleri genel olarak ikiye ayrılır:

1) Fonksiyonel kistler: Bu tür kistler en sık görülen türdür ve nadir durumlarda kansere dönüşür.

• Folikül kisti: Olgun hale gelen foliküllerin açılmaması ve ovülasyon işleminin başarısızlığı nedeni ile oluşur. Bununla birlikte, kopma gibi zorlayıcı durumda ağrıya neden olabilir.
• Korpus luteum kisti: Özellikle folikülün büyümesi bazı sıvılarla dolmasından kaynaklanır olan yumurtlamanın ardından kapanarak zaman içinde kiste dönüşebilir.
• Kanamalı hemorajik kist

2) Fonksiyonel olmayan kistler: Yumurtalıklarda önemsiz olarak değerlendirilen kistlerdir.

• Endometriyozis: Rahim içindeki dokularda birikme olabilir ve bu birikmeler kiste dönüşebilir.
• Kistadenom: Bu kistler yumurtalıkların dış kısmında oluşan sıvı dolu kese oluşumudur. Bu tür kistler zaman içinde büyüyebilir ve yoğun ağrıya neden olabilir.
• Teratom veya dermoid kistler: Saç, doku ve yağdan oluşabilen bu kistler yumurtalıklarda oluşur.
• Polikistler: Bu kistler yumurtlamanın gerçekleşmemesi sonucu birikirler.

Hemorajik Kist Görünümü Nasıldır?

Hemorajik kistin görünümünü, sadece ultrason görüntüleme yardımıyla kontrol edilebilir. Tam görünümleri içinde bulundukları aşama ve oluşum süresine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Kistin oluşum nedenine bağlı olarak görünümü ve hassasiyeti de değişir. Düzenli kontrol ve ileri tetkikler gerekebilir.

Hemorajik Kist Belirtileri Nelerdir?

Yumurtalık kistlerinin dönem dönem oluşması ve doğal yolla kendi kendine geçmesi normal bir durumdur. Ancak uzun süreli devam etmesi ve büyümesi sorunlara neden olabilir. Devamında yumurtalık kanseri ve diğer üreme sağlığı sorunları için aslında bir uyarı olarak algılanmalı ve düzenli kontrol edilmelidir.

Kistler şu belirtilere neden olabilir:

• Alt batın bölgesinde şişkinlik ve şişmeye eşlik eden karın ağrısı
• Adet dönemleri arasında düzensiz kanamalar ve kanama yoğunluğu farklılıkları
• Sırt ve uyluklarda yoğun uzun süreli ağrılar
• Göğüslerde hassasiyet
• Mide bulantısı ve kusma
• Ağrılı cinsel ilişki
• Bağırsak sisteminde bozulmalar
• Adet döngüsünden önce ve adet sırasında yoğun pelvik ağrı

Belirtilerin hiçbiri göz ardı edilmemeli ve sıradan ağrı kesicilerle tedavi yoluna gidilmemelidir. Türleri ve oluşumları açısından önem taşıyan kistlerin ileri dönemlerde ciddi hastalıklara kadar giden bir süreci de mümkün olduğu için zaman kaybetmeden uzman bir doktora başvurulmalıdır.

Hemorajik kistler tehlikeli midir?

Yumurtalıklardaki hemorajis kistlerden folikül kist oluşumları genellikle iyi huylu olarak tanınan kistlerdir. Aslında üreme çağına giren her kadın, her adet döngüsünde yani her ay bir yumurtayı yumurtalıktan dışarı atar ve atılan yumurtalar bir kistik yapının içerisinde büyür. Kadının iki adet kanamasının ortasına denk gelen dönem içinde bu yumurta ortalama 2 cm boyutuna ulaşır. Ardından olgunlaşma aşamasını tamamlayan yumurta kesesi yırtılarak yumurtalık kanalına iner. Bazı durumlarda yumurta atılmaz ve bunun sonucunda o yumurta olduğu yerde bir kiste dönüşür. Aradan geçen süre ile birlikte, bu yapı yaklaşık 5 cm boyutuna ulaşır ve belli bir sürede kaybolabilir. Bu nedenle de çoğu zaman bu tür kistler herhangi bir belirtiye ya da şikayete neden olmadan yok olur gider. Yani aslında yumurtalık kistleri her kadında meydana gelebilen doğal bir olaydır ancak belirtiler ağırlaştığında tablo da önemli hale gelir.

Hemorajik Kistler Nasıl Tedavi Edilir?

Hemorajik kistler, ultrason görüntüleme yöntemiyle belirlenir ve teşhis edilirler. Hemorajik kistler çoğunlukla ortalama 5 cm büyüklüğüne kadar çıkabilirler. Bu tür kistler aslında herhangi bir kanama durumu olmadan ya da tedaviye gerek kalmadan genellikle 1 ya da 2 ay içinde kendiliğinden ortadan kaybolur. Kistlerin nadiren patlaması veya yırtılması nedeniyle karın bölgesinde kanama ve şiddetli ağrı oluşur. Bunların sonucu olarak ameliyat gerektirecek kadar zorlayıcı ve riskli durumlar yaratabilir. Cerrahi müdahale, yani ameliyat, kistin patlaması ya da yırtılması nedeniyle karın içinde çok fazla kan birikmesiyle gelişen durumlarda ise kesin olarak yapılır. Acil durumlarda açık ameliyat şeklinde yapılabileceği gibi, günümüzde gelişen teknoloji ile birlikte kapalı ameliyat olarak da yapılması tercih edilir. Ameliyatla kanamaya neden olan kist alınır ve kanama bölgesi temizlenerek kanama durdurulur, ancak nadiren de olsa kistin oluştuğu yumurtalığın tamamen alınması da gerekir. Bu konuda doktor ameliyat aşamasında gerekirse izin alacaktır.

Hemorajik Kistler için Hangi Tür İlaçlar Kullanılır?

Fonksiyonel hemorajik kist oluşumlarında, yumurtlama (ovülasyon) ve yeni kist oluşumunu önlemeye yardımcı olmak için doktorunuz tarafından size ve yapınıza uygun şekilde reçeteli ilaçlar yazılabilir. Bu durumda doktorun önereceği ilaçlar hormonal bazlıdır ve genellikle doğum kontrol haplarıdır. Benzer şekilde, anti-inflamatuar ve ağrı kesiciler karın ağrılarını hafifletebilir. İlaçlar kesinlikle doktor kontrolünde kullanılmalı ve düzenli olarak kontrole gidilmelidir. Ayrıva ilaçlar aksatılmadan kullanılmalı ve kesilmemelidir. Doktorunuz aynı zamanda size beslenme düzeni konusunda da önerilerde bulunabilir.

Hemorajik Kist Tedaviden Sonra Yeniden Ortaya Çıkar mı?

Tüm kist türlerinin oluşumları gereği, yapılan tedavilerden sonra yeniden ortaya çıkma riski her zaman vardır. Dolayısıyla hemorajik kist için de aynı şekilde az da olsa böyle bir risk vardır. Ancak unutulmamalıdır ki; hemorajik kistler yumurtalık kanserine neden olabilecek ya da başka bir kanser ile alakalı olabilecek türden kistler olmaz. Hemorajik kistlerin tamamı iyi huyludur. Bu şekilde eğer kistler tekrarlasa da ya da başka bir olumsuz durum yaşansa da tedavisi her zaman mümkündür.