Tüp Bebek Tedavisinde Geç Tutunma

Embriyo transferi, tüp bebek tedavisinin son aşamasıdır ve implantasyonda önemli bir rolü bulunmaktadır. Embriyonun rahime yerleşmesinde etkili olan çok sayıda değişken vardır. Transferden 2 hafta sonra yapılan gebelik testiyle sonuç alınabilir. Geç tutunma, doğal yöntemlerle meydana gelen gebeliklerde olduğu gibi tüp bebek tedavisinde de karşılaşılabilen bir durumdur.

Geç tutunma nedir?

Geç tutunma, gebelik testinde pozitif bir sonuç alınmasına rağmen ultrason kontrolünde gebeliğe dair bir bulgu görülememesiyle ilişkili bir durumdur. Kadının yumurtlama döngüsünde meydana gelen gecikmeler nedeniyle oluşmaktadır.  Dış gebelik olarak bilinen anormal gebelik türünde de aynı belirtiler mevcut olduğu için düzenli aralıklarla tetkikler yapılmalı ve tetkikler gebeliğin normal olduğu saptanana dek devam ettirilmelidir.

Tüp bebek tedavisinde geç tutunma nedir?

Tüp bebek tedavisinde embriyo genellikle 5 gün boyunca geliştirilir ve implantasyon oranını yükseltmek için blastosist evresinde transfer edilir. Blastosistin rahim iç duvarı olarak bilinen endometriyuma tutunması ise 2 ile 5 gün aralığında gerçekleşir. Bu dönem aynı zamanda yumurta toplama aşamasından 6 ile 10 gün sonrasına denk gelir. Birkaç gün geç meydana gelen implantasyon, geç tutunmayı meydana getirir.

Tüp bebek tedavisinde geç tutunma neden olur?

İmplantasyon sürecini etkileyen birçok faktör vardır. Rahim boşluğunun içindeki ortam, endometriyal dokunun kalınlığı ve bakteri florası embriyoyu kabul etmeye hazır olmalıdır. İmplantasyon; büyüme faktörleri, sitokinler, hücre adezyon molekülleri ve transkripsiyon faktörleri gibi birçok farklı faktör tarafından kolaylaştırılır.

Rahim içindeki polip, fibroid veya diğer anormallikler embriyo implantasyonu üzerinde olumsuz etkenlerdir. Endometriyal alıcılıktaki değişiklikler geç tutunma yanı sıra, tekrarlayan implantasyon başarısızlığına katkıda bulunabilir.

Tüp bebek tedavisinde geç tutunma riskli midir?

Geç tutunma, tüp bebek tedavisiyle oluşan gebelikler de dahil olmak üzere tüm gebeliklerde meydana gelebilen bir olaydır. Ancak, hem anne adayının hem de bebeğin sağlığı için hiçbir problem meydana getirmemektedir. Geç tutunma sonucu oluşan gebeliklerde bulunan riskler, diğer gebeliklerle aynı orandadır. Düşük veya erken doğum gibi istenmeyen bir sonuçla karşılaşma ihtimalinde herhangi bir artış bulunmayacaktır.

Geç tutunma, gebelik testinde hCG düzeyinin yüksek çıkması fakat ultrasonda gebelik kesesinin geç görünmesi ile tespit edilir. Başka bir bulgu ya da belirti bulunmamaktadır. Geç tutunmanın tek dezavantajı son adet tarihine göre hesaplanan gebelik haftası ile ultrason kontrollerinde tespit edilen gebelik haftasının aynı olmamasıdır. Yaklaşık 1 haftalık farklılık göz önünde bulundurularak gebelik haftası hesaplanmalıdır.

Embriyo transferi nasıl yapılır?

Embriyo transferi, tüp bebek tedavisinin son aşamasıdır ve gebeliğin oluşup oluşmaması bu aşamanın sonucuna bağlıdır. Sağlıklı bir embriyonun transferi basit ve ağrısız bir işlemle yapılabilir. Dolu bir mesane transferi kolaylaştırır; rahim açısının değiştirilmesine ve embriyo yerleştirilirken için abdominal ultrason ile kateterin net bir şekilde görülmesine yardımcı olur.

Mutlaka okumalısınız: Embriyo Transferi Nedir?

Transfer, jinekolojik muayene pozisyonunda yapılır. Rahim, mesanenin altında yer alır ve ultrason dalgaları rahim boşluğunu gösterebilir. Rahim ağzı içerisine, embriyoların yüklendiği kateter yerleştirilir ve doğru konuma ulaşıldığında serbest bırakılır. Son olarak, embriyo veya embriyoların transfer edildiğini doğrulamak için mikroskop altında kateterler dikkatli bir şekilde incelenir.

Transfer esnasında bir miktar vajinal sıvı veya lekelenmenin meydana gelmesi normaldir. Yaklaşık 2 hafta boyunca önerilen talimatlar izlenmeli, beklenmeyen bir komplikasyonun oluşması durumunda doktor kontrolü gereklidir.

Tüp bebek tedavisinde tutunma için neler yapılmalı?

Embriyo transferi sonrasında tutunma ihtimalini arttırmak için yapılması gerekenler şöyle sıralanabilir:

• Transfer sonrasında zorlu aktivitelerden kaçınılması tavsiye edilir. Tutunma oranlarını iyileştirmek için uzun süreli yatak istirahati gerekmez. Ancak günlük aktivitelere devam edilirken yeterince dinlenmeli ve uyku düzenine önem verilmelidir.
• Doğurganlık tedavileri fiziksel ve duygusal olarak streslidir. Stres, doğurganlık ve genel sağlık üzerinde olumsuz bir etkiye sahiptir ve bu nedenle mümkün olduğunca rahatlamaya çalışılmalıdır.
• Vücut sıcaklığını yükseltebilen çok sıcak duş, hamam, sauna ve buhar odaları gibi ortamlardan uzak durulmalıdır.
• Yapılan çalışmalar, dengeli ve sağlıklı beslenmenin gebelik üzerindeki olumlu etkisini desteklemektedir. Her gün yeterli porsiyonlarda meyve, sebze, kompleks karbonhidratlar ve protein tüketilmelidir. Hamilelikte olduğu gibi, pastörize edilmemiş süt ürünlerinden, yüksek riskli gıdalardan ve ağır metal içerikli balıklardan kaçınılmalıdır. Tedaviniz sırasında beslenme ihtiyaçlarının nasıl karşılanacağı hakkında uzman yardımı alınabilir.
• İmplantasyon ve gebeliğin bu erken aşamalarında bol sıvı tüketimi oldukça önemlidir.
• Embriyo transferi sonrasında kullanılması gereken ilaçlar uzman doktor tarafından belirtilir. Luteal destek ilaçları ve folik asit dahil olmak üzere önerilen tüm ilaçlar düzenli olarak alınmalıdır. Kullanılması gereken başka bir ilaç mevcutsa mutlaka doktora bildirilmelidir.
• Embriyo implantasyonu için herhangi bir uyku pozisyonunun diğerlerinden daha iyi olduğunu gösteren kanıt bulunmamaktadır. İstenilen pozisyonda uyumanın herhangi bir sakıncası yoktur.
• Embriyo transferi ile gebelik testi arasındaki iki haftalık bekleme sürecinde rahim kasılmalarını engellemek için cinsel ilişkiden uzak durulması tavsiye edilmektedir.
• Bazı temizlik malzemeleri, kozmetik ürünler ve birçok kullanım eşyasında bisfenol A (BPA) , ftalatlar, parabenler ve triklosan gibi maddeler bulunabilir. Endokrin bozucu kimyasallar vücuttaki hormonlarının çalışma şeklini etkileyebilir, hatta plasentayı geçerek bebeğin kan dolaşımına ulaşarak organlarının gelişimine müdahale edebilir. Bu nedenle, güvenilir olmayan hiçbir ürünün kullanılmamasına özen gösterilmelidir.
• Transfer prosedüründen sonra ve implantasyon sırasında hafif bir lekelenme görülebilir. Bazı kadınlarda kısa süreli kramplar, şişkinlik, göğüslerde hassasiyet gibi belirtiler de mevcuttur. Ağır kanama, şiddetli ağrı, baş dönmesi gibi semptomlar mevcutsa kontrol gerekebilir.