Tıp alanında süregelen gelişmelerle birlikte, günümüzde bebek sahibi olmak isteyen bireyler için birçok teknik başarıyla uygulanabilmektedir. Özellikle ebeveyn olma hakkını gelecekte kullanmak isteyen kişiler için sperm dondurma, yumurta dondurma ve embriyo dondurma seçenekleri mevcuttur.

Sperm dondurma nedir?

Sperm dondurma, bir erkeğin doğurganlığını koruması için uygulanan başarılı yöntemdir. Dondurularak saklanan spermler, kişinin gelecek bir tarihte çocuk sahibi olabilmesine veya bağışlanarak başka bireylerin kısırlık tedavisinde kullanılmasına imkan verir.

Sperm dondurma işlemine, erkekten sperm numunesi alınmasıyla başlanır. Alınan spermler, laboratuvar ortamında spermi donma sırasında meydana gelebilecek hasarlara karşı korumak için özel bir sıvı ile birleştirilir. Daha sonra bu karışım yavaşça soğutulur ve sıvı nitrojen içerisinde saklanır. Sperm numunesi genellikle bütün halde değil, bölünerek saklanır. Bu yöntemin amacı, tüm spermlerin bir kerede çözülmemesi ve gerektiği takdirde çoklu tedavilerde de kullanılabilmesidir.

Buna göz atmanda fayda var: Sperm Dondurma Nedir, Nasıl Yapılır?

Sperm dondurma niçin yapılır?

• Kanser tedavileri gibi doğurganlığı etkileyebilecek işlemler öncesinde doğurganlığın korunabilmesi,
• Tıbbi bir nedenden dolayı vazektomi işleminin gerekmesi fakat gelecekte çocuk sahibi olup olmama konusunda kararsız kalınması,
• İlerleyen yaş nedeniyle sperm sayısının ve kalitesinin sürekli olarak düşüşe geçiyor olması,
• Doğurganlık tedavisi esnasında sperm örneği üretmekte zorluk çekilmesi gibi nedenlerden dolayı sperm dondurma işlemi yapılabilmektedir.

Yumurta dondurma nedir?

Kadınlardan alınan verimli yumurta hücrelerin, gelecekte kullanılmak üzere dondurularak saklanma işlemine yumurta dondurma adı verilir. Cerrahi bir işlemle alınan yumurta hücreleri öncelikle birtakım testlerden geçirilir ve uygun olduğu takdirde donma çözeltisi ile karıştırılır. Yumurtalar yavaş yavaş veya vitrifikasyonla (hızlı dondurma) dondurulur ve sıvı azot tanklarında depolanır.

Kadınlardaki yumurta rezervleri yaşın ilerlemesiyle birlikte sürekli olarak düşüşe geçer ve menopoz dönemiyle birlikte de doğurganlık özelliği son bulur. Bu nedenle doğurganlık zamanında yumurta dondurma işlemine başvuran kadınlar için, gelecekteki herhangi bir zamanda da bebek sahibi olabilmesine olanak verilir. Ayrıca dondurulan yumurtalar bağışlanarak başka bireylerin tedavilerinde de kullanılabilir.

Ayrıntıları buradan öğren: Yumurta Dondurma İşlemi Nedir?

Yumurta dondurma niçin yapılır?

• Kanser türevleri gibi doğurganlığı olumsuz olarak etkileyecek bir durum mevcut ise,
• Gelecekte bebek sahibi olmak isteniyor fakat yumurtalık rezervlerinin yeterli düzeyde olabileceğinden endişe duyuluyorsa,
• Erken menopoz riski varsa,
• Tüp bebek tedavisi esnasında yumurta toplama işlemi yapılmışsa ve daha sonraki döngüler esnasında da aynı yumurta hücrelerinin kullanılması isteniyorsa yumurta dondurma yöntemine başvurulabilmektedir.

Embriyo dondurma nedir?

Doğurganlık tedavisi gören bazı kişiler, ilk döngü esnasında oluşturulan fakat transfer edilmeyen sağlıklı embriyolara sahip olabilmektedir. Bu embriyolar dondurularak daha sonraki tedaviler esnasında kullanılabilmekte veya başka bireylere bağışlanabilmektedir.  Tüm embriyolar dondurma için uygun değildir. Bu nedenle sadece iyi kaliteli embriyolar dondurulacak şekilde seçilmelidir.

Embriyo dondurma işlemi esnasında embriyolar, hücrelerini suyla değiştiren özel bir maddeye konur. Bu işlem, embriyoları buz kristallerinin oluşturduğu hasardan korumak için yapılır. Daha sonra yavaş yavaş soğutularak ya da hızlı bir şekilde dondurularak (vitrifikasyon) kullanılacağı zamana dek sıvı nitrojen tanklarında depolanırlar. Dondurulan embriyolar kullanılmak istenildiğinde özel bir yöntem ile çözülür ve daha sonra transfer aşamasına geçilir.

Detaylı bilgi için: Embriyo Dondurma Hakkında 7 Soru

Embriyo dondurma niçin yapılır?

• Oluşturulan embriyoların gelecekteki tüp bebek veya mikroenjeksiyon döngülerinde kullanılması isteniyorsa,
• Yumurta geliştirme ve yumurta toplama gibi zorlu prosedürlere sahip olan işlemlerin tekrar yaşanmaması isteniyorsa,
• Doğurganlığınızı etkileyebilecek herhangi bir durum için veya tedavi gerekiyorsa embriyo dondurma işlemi yapılabilmektedir.

Sperm dondurma, yumurta dondurma, embriyo dondurma gibi uygulamalar; kişilerin gelecekte de ebeveyn olma hakkını güvence altına alan prosedürlerdir. Bu tür işlemler için uygunluk durumuna uzman hekim ile birlikte karar verilmelidir.