Prezervatif Nedir, Nasıl Kullanılır, Ne İşe Yarar?

Kondom adıyla da bilinen prezervatifler, cinsel aktivite sırasında penise takılan kılıflardır. Penis ve vajina arasında bariyer görevi görür, spermin yumurta hücresine girmesini engeller. Gebeliğin oluşmasını önlemesi nedeniyle, doğum kontrol yöntemi olarak sıkça tercih edilmektedir. Prezervatif ayrıca, cinsel yolla bulaşan enfeksiyonların bulaşma riskini azaltır ve enfeksiyon taşıyan organizmaların bir partnerden diğerine geçmesini önler.

Prezervatif nedir?

Prezervatif, doğum kontrol yöntemi türlerindendir. Ereksiyon halindeki penise uygulanan esnek bir kılıftır. Genellikle ince kauçuktan yapılır. Prezervatifler, ejakülat anında spermlerin vajina içerisine dökülmesini engeller ve hamileliğe karşı korur. Bu yöntem, hamileliğin yanı sıra cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı tek koruma yöntemidir.

Prezervatif kullanımı nasıldır?

Öncelikle, son kullanma tarihinin geçmediğinden emin olmak için prezervatif paketi kontrol edilmelidir. Paketi açarken tırnak, makas gibi prezervatife zarar verebilecek nesneler kullanılmamalıdır. Ambalajdan dikkatli bir şekilde çıkarılan prezervatifin ucundaki hava yavaşça bastırılmalıdır. Spermin toplanması için ucunda boşluk bırakıldığından emin olunmalıdır. Bu boşluk, spermlerin prezervatiften sızmasını önlemek için bulunmaktadır.

Prezervatifin yırtılmasını önlemek için cinsel ilişki sırasında su bazlı kayganlaştırıcılar kullanılabilir. Böylece hem cinsel haz hem de güvenlik oranı arttırılabilir. Vazelin ve bebe yağı gibi yağ bazlı kayganlaştırıcıların kullanılması latekse zarar verebilir. Kadınların mantar enfeksiyonlarını tedavi etmek için kullanmış olduğu bazı ilaçlar da prezervatiflerin yırtılmalarına neden olabilecek etkilere sahiptir.

Prezervatif, ereksiyon halindeki penisin baş kısmına takılmalı ve penisinin tüm uzunluğu boyunca açılmalıdır. Cinsel ilişki sonlandıktan sonra, spermlerin dışarı sızmaması için vakit kaybetmeden çıkarılmalıdır. Prezervatif penisinin tabanında tutulmalı, yavaşça penisinin ucuna doğru yuvarlanmalıdır.

Kullanılmış prezervatifler, hijyenik bir şekilde sarılmalı ve çöpe atılmalıdır. Tüm prezervatifler tek kullanımlıktır. Bu nedenle her cinsel ilişkide yeni bir paket açılmalıdır.

Prezervatif ne işe yarar?

Prezervatif, doğum kontrolü ve güvenli cinsel ilişki amacıyla kullanılmaktadır. Prezervatiflerin kullanımı kolaydır ve yan etkisi neredeyse yoktur, ayrıca rahim ağzı kanserinin önlenmesine de yardımcı olur.

Cinsel ilişki esnasında tüm talimatları doğru bir şekilde uygulayarak kullanılan prezervatiflerin gebelikten koruma oranı yaklaşık %98 oranındadır. Prezervatif, hamileliğe karşı en etkili doğum kontrol yöntemidir. Talimatların tamamıyla uygulanmaması halinde koruma oranı %80’e dek düşmektedir.

Hangi tür prezervatifin kullanıldığına ve prezervatifin doğru bir şekilde kullanılıp kullanılmadığına bağlı olarak cinsel ilişki yoluyla bulaşan enfeksiyonlara karşı mükemmel koruma sağlanır. HIV / AIDS virüsü, hepatit, klamidya ve bel soğukluğu gibi vücut sıvıları ile bulaşan hastalıklar engellenir.

Ancak prezervatif kullanımında dahi, sifiliz gibi cinsel organlarda yaşayan organizmaların neden olduğu enfeksiyonlara karşı korunma düşüktür. Genital deride ortaya çıkan herpes ve insan papilloma virüsü, prezervatif kullanılsa bile bir partnerden diğerine geçebilir.

Prezervatif boyutları nelerdir?

Prezervatifin güvenirliğini arttırmak için uygulanması gereken önemli kriterlerden biri de doğru boyutta olanı tercih etmektir. Küçük boyutlu prezervatifler cinsel ilişki esnasında rahatsızlığa, büyük olanlar ise sperm sızdırmalarına yol açabilir. Hangi boyutta prezervatifin alınması gerektiği, yapılacak ölçüm sonucu belirlenir. Ereksiyon halinde olan penis uzunluğu uç kısımdan pubik kemiğine dek ölçülmelidir. Çevre uzunluğunda ise penisin en kalın kısmı baz alınmalıdır.

Genellikle üç farklı boyutta prezervatif türleri bulunur:

1. Küçük prezervatifler: Küçük prezervatifler enine 5 cm genişliğinde ve 16 cm uzunluğundaki penisler için uygundur.
2. Standart prezervatifler: Genişliği 6,5 cm, uzunluğu ise 18 cm olan penisler için standart boy prezervatifler uygundur.
3. Büyük prezervatifler: Yaklaşık 7,5 cm genişliğe ve 22 cm uzunluğa varan penise sahip kişiler için, büyük prezervatifler en iyi seçenektir.

Çoğu erkek için ideal seçenek, standart boyutta olan prezervatiflerdir. Prezervatif uçları elastik değildir ve bu nedenle bazı erkekler rahatsızlık hissedilir. Böyle durumlarda, genişletilmiş hazne ucu olan prezervatiflerin tercih edilmesi daha uygun olacaktır.

Prezervatif yırtılırsa ne yapılmalı?

Prezervatifler, uygun koşullarda saklandıklarında ve doğru kullanıldığında yırtılma ihtimalleri neredeyse yoktur.

Prezervatiflerin yırtılma nedenleri şöyledir:

• Prezervatifin ucunda sperm boşluğunun bırakılmaması,
• Son kullanım tarihinin geçmiş olması,
• Saklanma koşulları esnasında sıcağa veya güneş ışığına maruz kalmış olması,
• Ambalaj açılırken delici alet veya tırnak kullanılması,
• Uygun boyutta prezervatifin tercih edilmemesi,
• Yağ bazlı kayganlaştırıcıların kullanılması.

Prezervatifin yırtılması durumunda cinsel ilişki derhal bırakılmalı ve penis geri çekilmelidir. Doğum kontrol hapı gibi başka bir doğum kontrol yöntemi daha kullanılmıyorsa, hamileliği önlemek için ertesi gün hapı olarak bilinen gebelik önleyici ilaçlar alınabilir. Prezervatifin yırtılması halinde cinsel temasla bulaşabilen enfeksiyonların oluşma riski bulunduğu için sağlık kontrolü gerekebilir.

İlginizi çekebilir: Doğum Kontrol Hapını İçmeyi Unutmak

Prezervatifin avantajları ve dezavantajları nelerdir?

Avantajlar:

• Prezervatif, cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı koruma sağlayan tek doğum kontrol yöntemidir.
• Hormon takviyesi içeren doğum kontrol yöntemlerini kullanmadan önce bir uzmana danışmak gerekir. Prezervatif ise lateks alerjisi bulunan bireyler hariç, herkes için uygun ve sorunsuz bir seçenektir.
• Yalnızca cinsel ilişki esnasında kullanılması gerekmektedir.
• Temin edilmesi ve kullanımı basittir.
• Hiçbir spermin vajina içerisine ulaşma ihtimali bulunmamaktadır.

Dezavantajlar:

• Prezervatiflerin düzgün kullanılmaması sonucunda yırtılma, sızıntı veya kayma gibi riskler vardır. Bu gibi durumlarda prezervatifler, diğer doğum kontrol yöntemlerinden daha az güvenilir hale gelir.
• Cinsel ilişki esnasında prezervatifi takmak ve çıkarmak için ek süre gerekmektedir.
• Her bir cinsel birliktelikte yeni bir prezervatif kullanılmalıdır.
• Bazı erkekler veya kadınlar, prezervatif kullanılan cinsel birliktelikten rahatsızlık duyabilmektedir.

Jin. Op. Dr. Mürüde Çakartaş Dağdelen

Mürüde Çakartaş Dağdelen 24 Nisan 1977’de Kıbrıs Yeşilyurt’ta doğdu. İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi İngilizce bölümünden mezun oldu.