Doğum Kontrol Hapını İçmeyi Unutmak
Doğum kontrol hapları, yumurtlama düzenini değiştirerek hamileliği engellemeye çalışır. Çoğu hap, östrojen ve progestin olmak üzere iki farklı kadın hormonunun sentetik formlarını içermektedir. Bunun yanı sıra, mini hap olarak bilinen sadece progestin içerikli haplar da bulunmaktadır.
Sentetik hormonlar, doğal hormonları stabilize eder ve vücudun yumurta salgılayamamasına neden olur. Ancak, bir veya birden fazla doğum kontrol hapını içmeyi unutmak tüm bu sistemi tamamen değiştirebilir.
İçindekiler
Doğum kontrol hapı nasıl etki eder?
Doğum kontrol hapları, vücudun doğal hormon salınımını taklit eden tabletlerdir. Hap kullanılmadığı zamanlarda da östrojen ve progesteron yumurtalıklardan salınır. Bazı insanlarda bu hormonların salınması ağır adet dönemlerine, şiddetli adet kramplarına ve akne artışına neden olur. Hap kullanıldığı takdirde, östrojen ve progesteron sentetik olarak alınır yumurtalıkların hormon salgılaması gerekmediği için yumurta üretimi gerçekleşmez. Böylece adet dönemleri hafifler, adet krampları azalır ve spermle yumurtanın döllenebilmesi için gerekli şartlar sağlanamamış olur. Ayrıca, yumurtlamayı baskıladığı ve servikal mukusu kalınlaştırdığı için spermin taşınmasını engeller.
Hap, oldukça güvenilir bir doğum kontrol yöntemidir. Eğer her gün aynı saatte alınırsa %99 oranında hamilelikten koruyacaktır. Düzenli kullanılmadığı takdirde ise bu oran düşecektir.
Günümüzde birçok kombine hormon ilacı vardır ve her biri doğru kullanıldığında hamileliğe karşı aynı etkiyi sağlar. Tüm haplar aynı etkiyi sağlasa da görünüm, bileşim ve marka olarak farklıdır.
Kimler doğum kontrol hapı kullanabilir?
Bazı sağlık koşullarına sahip kişiler için doğum kontrol hapları önerilmemektedir. Kullanılması halinde, olumsuz sağlık etkilerinin oluşma riskini azaltmak için daha yakın izlemeye ihtiyaç duyulacaktır. Kombinasyon hapları içerken özellikle 35 yaşın üzerinde olan kadınlarda sigara kullanımı olması halinde kan pıhtısı, felç, kalp krizi riski önemli ölçüde artacaktır.
Migren, hepatit, şeker hastalığı, yüksek tansiyon, enflamatuar bağırsak hastalığı, lupus, bariatrik cerrahi, organ nakli gibi tıbbi öyküsü olan kadınlar; doğum kontrol hapı kullanmaya başlamadan önce mutlaka bir uzmana danışmalıdır.
Buraya da bakmanızda fayda var: Doğum Kontrol Haplarını Kullanırken Adet ve Lekelenme
Doğum kontrol hapını içmeyi unutmak neye sebep olur?
Doğum kontrol haplarının yanlış kullanılması veya unutulması, istenmeyen gebeliklere neden olabilir. Doğum kontrol hapları, talimatlara göre kullanıldığında ve her gün aynı saatte alındığında en iyi sonucu verir. Bir veya daha fazla hapı unutmak, hamileliğe yol açabilecek bir yumurta salınımı riskini arttırır.
Doğum kontrol hapını içmeyi unutan kadınlarda hamile kalma şansının artması şu etkenlere bağlıdır:
- Yumurtlama döngüsünün hangi gününde olunduğu,
- Arka arkaya kaçırılan hapların sayısı,
- Hapları unutulduğu zamanlarda gerçekleşen korunmasız cinsel ilişkinin varlığı.
En yüksek yumurtlama riski, aktif olmayan hapların alındığı zaman ile aktif haplar arasındaki gün sayısının olması gerekenden uzun sürmesi sebebiyle ortaya çıkar. Bu durum yeni bir doğum kontrol hapı paketinin başlangıcını geciktirmek, doğum kontrol hapı kullanımının ilk veya üçüncü haftalarında aktif hapları kaçırmakla oluşabilir.
İlginizi çekebilir: Yumurtlama Dönemi Kaç Gün Sürer?
Bir veya daha fazla hapın unutulması halinde nasıl bir önlem alınacağı hangi tür doğum kontrol hapı kullanıldığına bağlıdır. Doğum kontrol hapı paketine eşlik eden talimatlar gözden geçirilmeli, ne yapılması gerektiğiyle ilgili anlaşılamayan kriterler sağlık uzmanınıza danışılmalıdır.
Kombine doğum kontrol hapı unutulduğunda neler yapılmalı?
Hem östrojen hem de progestin içerikli haplar, kombine doğum kontrol hapları olarak bilinmektedir. Yeni paketin ilk haftasında bir hap unutulduysa ve korunmasız cinsel ilişki mevcutsa hamilelik riski en yüksek seviyededir. Plasebo hapların unutulması, hamilelikten kaçınma ihtimalini etkilemeyecektir.
- Bir aktif hapın 24 saatten 48 saate kadar unutulduğu durumlarda, unutulmuş olan hap en kısa sürede içilmeli ve kalan ilaçlar her zamanki düzende alınmalıdır. Ek korunma yöntemi kullanılmasına gerek yoktur.
- Arka arkaya iki veya daha fazla aktif hapın içilmesi 48 saatten fazla gecikmişse, unutulan son hap derhal alınmalıdır. Daha önce kaçırılmış haplar kullanılmamalı, geri kalan ilaçlara düzenli bir şekilde devam edilmelidir. Eğer üçüncü haftada iki veya daha fazla hap unutulursa, mevcut paket bırakılarak yeni bir pakete başlanmalıdır. Bu süreçte 1 hafta boyunca korunmasız cinsel ilişkide bulunulmamalıdır. Son 5 gün içinde korunmasız cinsel ilişki mevcutsa acil kontrasepsiyon tercih edilebilir.
- Bir veya daha fazla etkin olmayan hapın unutulması halinde kaçırılan hatırlatma hapları atılmalı, normal zamanda bir sonraki hap içilmelidir.
Progestin doğum kontrol hapı unutulduğunda neler yapılmalı?
Sadece progestin hapları, emziren kadınlar ve kombine oral kontraseptif haplarını tıbbi nedenlerle kullanamayan kadınlar için önerilmektedir. Progestin haplarının kullanımı, kombine doğum kontrol haplarına oranla daha düzenli olmalıdır. Mini hap olarak da bilinen bu ilaçların alınma saati 3 saat gecikse dahi hamile kalma riski oluşabilir.
- Hapın unutulması halinde unutulan ilaç içilmeli ve son 3 ile 5 gün içinde korunmasız cinsel ilişki mevcutsa acil kontrasepsiyon kullanılmalıdır. İlaç alınsa dahi 48 saat boyunca prezervatif veya spermisit gibi ek doğum kontrol yöntemi gereklidir.
Doğum kontrol hapının saatini kaçırmak nasıl önlenir?
Doğum kontrol haplarının etkinliği ile kullanım düzeni doğru orantılıdır. Tüm hapların her gün aynı saatte alınması oldukça önemlidir. Hap ile korunan her 100 kadından 9’u haplarını her gün yaklaşık aynı saatte almadıkları için hamile kalmaktadır. Ayrıca düzensiz kanama gibi yan etkilerle karşılaşılması da daha olasıdır. Doğum kontrol hapının saatini kaçırmamak için cep telefonlarında hatırlatıcı alarmlar oluşturulabilir, not alınabilir ya da aile bireylerinden yardım istenebilir.
Yorumlar