Adet Ağrısı Neden Olur?

Adet ağrısı, adet kanaması sırasında kadınlarda ortaya çeşitli sebeplerle ortaya çıkabilen rahatsızlıktır. Bu ağrılar kadınlarda bazı durumlarda hafif hissedilirken bazı durumlarda da şiddetli olarak yaşanabilir. Adet kanamasının çok şiddetli olarak görülmesi dismenore olarak adlandırılmaktadır.

Adet kanaması bebek gelişimi için hazırlanan rahim duvarında döllenme olmaması durumunda vücut tarafından atılması durumudur. Adet kanaması döneminde vücutta prostaglandin seviyesi ne kadar yükselirse adet ağrısı da o oranda şiddetli olur.

Adet ağrısı hangi durumlarda daha fazla olur?

Bazı durumlar adet ağrısı için risk faktörüdür. Adet ağrısı her kadında görülen şikayetlerdir. Bazı kadınlarda çok hafif düzeyde olan bu ağrılar bazı kişilerde de çok şiddetli olabilir. Adet ağrısı 30 yaşından küçük kadınlarda daha şiddetli olabilir.

Ergenlik döneminin 11 yaşından daha erken başlaması da adet ağrısının şiddetinin daha yüksek olmasında risk faktörüdür. Adet kanamalarının ağır olması ve adet döngüsünde düzensizlik olması da şikayetleri arttırır.

Adet ağrısının kalıtsal olduğuna dair yeterli bilimsel çalışma olmasa da ailede şiddetli adet ağrısı hikayesi olan kişilerde adet kanamalarının şiddetli olması olasıdır. Sigara tüketimi fazla olan kişilerde de adet ağrıları daha şiddetli olabilir. Adet ağrısının şiddeti fazla olursa bu durumda kadınların sosyal hayatı, okul hayatı ve iş yaşamı olumsuz etkilenir.

Bu içeriğe de bakalım: Aşırı Adet Kanaması Nedenleri

Adet ağrısı tanısı nasıl konur?

Kadınlarda adet ağrısı şiddeti artmaya başladıkça altta yatan nedenleri anlamak gerekir. Bunun için de adet ağrısı tanısı koyulması gereklidir. Adet ağrısı tanısı için kullanılan yöntemler şöyledir;

• Hasta öyküsü: Öncelikle hastaların öyküsü detaylı olarak dinlenir. Adet döngüsü, kanama miktarı ve ağrıların durumu gibi unsurlar detaylı olarak incelenir. Ayrıca ailede şiddetli ağrılı adet olup olmadığına da bakılır.
• Jinekolojik muayene: Adet kanamasının ağrılı olması durumunda jinekolojik muayene çok önemlidir. Doktorlar öncelikle bölgeyi muayene eder ve genel durumu inceler.
• Ultrason: Adet ağrısı nedenleri anlamak adına doktorlar ultrasonda rahim, fallop tüpleri ve yumurtalıkları detaylı olarak inceler. Bu sayede ağrıya yol açan nedenlere bakılır.
• BT taraması: Ultrasonda yeterli inceleme yapılmadıysa BT taraması da yapılır. Bu daha detaylı inceleme ve adet ağrısının altında yatan nedeni bulmada yardımcı olur. Bu işlemde vücutta bulunan kemik, organ ve yumuşak dokular farklı açılardan incelenir.
• MR taraması: Yapılacak taramalardan biri de MR taramasıdır. Bu işlemde ayrıntılı bir görüntü elde edebilmek için radyo dalgaları kullanılarak güçlü manyetik alan oluşturulur. Bu işlem ağrısız olarak yapılır.
• Laparoskopik tarama: Adet ağrısı tanısı koyarken aynı zamanda laparoskopik incelemeler de yapılması gerekebilir. Bu uygulamada endometriozis, fibroid, over kisti ve adezyon gibi durumlar incelenir.

Adet ağrısı nedenleri incelendikten sonra kişiye göre detaylı bir tedavi planı oluşturulabilir.

Adet ağrısında ne zaman doktora gidilmeli?

Adet ağrısı kadınların adet dönemi yaklaşmaya başladığında görülmeye başlar.  Bu dönem içinde de devam eder. Genellikle adet ağrısı kadınlar tarafından dikkate alınmaz. Bazı durumlarda adet ağrısı önemli hastalıkların belirtisi olabilir.

Her kadının adet ağrısı şiddeti farklı olur. Diğer aylarda yaşanan ağrıdan daha yoğun bir ağrı yaşanması durumunda doktora başvurulmalıdır. Buna ek olarak adet ağrısıyla birlikte diğer semptomlarda da artma olduğunda doktora görünmek gerekir.  Daha önce adet ağrısı şiddetli olmamasına karşın 25 yaşından sonra bir anda şiddetli olmaya başladıysa doktora gidilmelidir.

Adet ağrısı nedenleri nelerdir?

• Servikal darlık:

Kadınlarda rahim ağzında açıklık az olabilir. Bu darlık durumunda adet akışı engellenebilir. Küçük açıklık rahim içindeki basıncı arttırır ve buna bağlı olarak ağrılar daha şiddetli olmaya başlar.

• Endometriozis:

Rahim bölgesinde yer alan doku olan uterus bazı durumlarda dışarı çıkabilir. Bu durumda fallop tüpleri, pelvis çevresindeki dokular ya da yumurtalıklara yayılabilir. Bu durumda çikolata kisti de oluşabilir. Cinsel ilişki sırasında ağrı şikayetlerine yol açabilen bu durum ağrılı adet kanamasına da yol açabilir.

• Uterin fibroidi:

Uterin fibroidleri rahim duvarında yer alır. Bu yapı kas ve fibroz dokudan meydana gelir. Kanserli olmayan ancak sert ve büyük yapıda olan tümör oluşumları olarak da nitelendirilebilir. Bu yapılara sahip olan kişilerde adet kanaması sırasında şiddetli ağrı şikayetleri olabilir.

• Pelvik inflamatuar hastalıklar:

Kadınlarda dişi üreme organlarında ortaya çıkan enfeksiyonlar cinsel yolla geçen bakteri kaynaklı olabilir. Bu durumda ortaya çıkan pelvik inflamatuar hastalıklar adet ağrısı nedenleri arasında yer alır.

• Adenomyozis:

Rahim çevresinde yer alan uterus dokusunun kas duvarına doğru büyümeye başlaması durumudur. Bu durum da adet ağrısı şikayetlerine yol açabilir.

• Rahmin Pozisyonu:

Bazı kadınlarda rahim olması gerekenden farklı bir pozisyonda olabilir.  Ters rahim olarak da bilinen rahmin arkaya doğru olması da adet sancısının ağrılı geçmesine yol açabilir.

• Rahim ve komşu doku iltihapları:

Rahim ve komşu dokularda bazı iltihaplar olabilir. Bu iltihapların şiddetine bağlı olarak adet döneminde ağrı şikayetleri de ortaya çıkabilir. İltihaplar tedavi edilmediği sürece ağrılı adet devam edecektir.

• Psikolojik sebepler:

Ağrılı adet nedenleri psikolojik de olabilir. Bazı kadınlarda yaşanan stres ve diğer psikolojik sorunlar adet döneminde ağrının daha şiddetli hissedilmesine yol açabilir.

• Ağrı eşiği:

Her kadında ağrı eşiği farklıdır. Bazı kadınlarda  ağrı eşiği düşük olması durumunda adet ağrıları daha çok hissedilebilir. Bu yüzden bazı kişileri etkilemeyen ağrı şiddeti farklı kişiye büyük rahatsızlık verebilir.